Zondag 05.01.2020 – OPENBARING DES HEREN- Feest
Zondag 05.01.2020 – OPENBARING DES HEREN– Feest
Eerste Lezing: Jesaja 60:1-6
Evangelielezing: Mattheus 2:1-12
Toen dan Jezus te Bethlehem in Juda geboren was ten tijde van koning Herodes, kwamen er te Jeruzalem Wijzen uit het oosten en vroegen: “Waar is de pasgeboren koning der Joden? Want wij hebben zijn ster in het oosten gezien en zijn gekomen om Hem onze hulde te brengen.” Toen koning Herodes dit hoorde, werd hij verontrust en heel Jeruzalem met hem. Hij riep alle hogepriesters en Schriftgeleerden van het volk bijeen en legde hun de vraag voor, waar Christus moest geboren worden. Zij antwoordden hem: “Te Bethlehem in Juda. Zo immers staat er geschreven bij de profeet: En gij, Bethlehem, landstreek van Juda, gij zijt volstrekt niet de geringste onder de leiders van Juda, want uit u zal een leidsman te voorschijn treden, die herder zal zijn over mijn volk Israël.”
Toen ontbood Herodes in het geheim de Wijzen en vroeg hun nauwkeurig naar de tijd waarop de ster verschenen was. Daarop zond hij hen naar Bethlehem met de opdracht: “Gaat een zorgvuldig onderzoek instellen naar dat Kind en wanneer gij het gevonden hebt, bericht het mij dan, opdat ook ik het hulde kan gaan brengen.” Na de koning aangehoord te hebben vertrokken zij. En zie, de ster die zij in het oosten gezien hadden, ging voor hen uit totdat zij boven de plaats waar het Kind zich bevond stil bleef staan. Op het zien van de ster werden zij vervuld van overgrote vreugde. Zij gingen het huis binnen, zagen er het Kind met zijn moeder Maria en op hun knieën neer vallend betuigden zij het hun hulde. Zij haalden hun schatten te voorschijn en boden het geschenken aan: goud, wierook en mirre. En in een droom van Godswege gewaarschuwd niet meer naar Herodes terug te keren, vertrokken zij langs een andere weg naar hun land.
Overweging
Mijn dierbaren,
We vieren vandaag Driekoningen,
of ook welgenoemd: Openbaring des Heren.
Met een duur woord: Epifanie.
Het heeft te maken met de wijzen uit het Oosten,
die volgens het evangelie via Herodes terecht komen
in de stal van Bethlehem.
Onze verbeelding is er een beetje mee aan de haal gegaan,
we hebben ze namen en een positie gegeven.
Wij noemen hen Koningen, met ieder een naam:
Melchior (de zwarte), Caspar en de derde heet Balthasar.
En zo zegt de traditie:
-Melchior, koning van Arabië, brengt hem Goud,
een teken dat Jezus de Koning der Koningen zou worden
-Caspar, koning van Tarsus, geeft hem Wierook.
Een teken dat Jezus zal worden geëerd.
-Balthazar, koning van Ethiopië, biedt Jezus Mirre,
een parfum waarmee de doden werden ingewreven,
om aan te geven dat Jezus zal lijden en sterven.
Elk van de drie geeft wat hem dierbaar is.
Driekoningen was vroeger vooral een feest van de armen.
Zingend van deur tot deur,
scharrelden ze eten, of liever nog …geld bij mekaar.
En een andere gewoonte,
die vooral bij onze oosterburen gebruikelijk is,
is: dat op Driekoningen alle huizen worden gezegend.
Er wordt met krijt op de deurpost geschreven:
de C van Caspar
de B van Balthasar
en de M van Melchior
plus het jaartal 2020.
Zo wordt een huis een echt thuis.
Zoals ik al zei
is de eigenlijke naam van deze dag Epifanie,
de Openbaring des Heren.
God openbaart zich aan de hele wereld,
in een klein kind, dat komt laten zien,
waar het in het leven écht om gaat:
Respect, Kwetsbaarheid, Vrede, Tederheid, Hulpvaardigheid.
Epifanie: Je zou kunnen zeggen:
Het was eerst een familiegebeuren daar in Bethlehem:
een jongeman en zijn jonge vrouw, krijgen een kind, Jezus
Maar met de komst van de wijzen
wordt het van nu af een wéreld – gebeuren.
Via een wonderlijk teken, een ster,
komen ze uiteindelijk bij het kind dat de hele wereld draagt.
Hun speurtocht is ten einde.
Zou dat ook voor onze tijd gelden?
Gaan wij ook sterren achterna?
Wij mensen van 2020 houden er heel wat sterren op na,
die we vereren en zelfs soms aanbidden:
filmsterren, voetbalsterren, politieke sterren,
sterren van de showbusiness enz.
Wellicht hebben we allemaal zo onze eigen ‘sterrenverering’.
Rond de jaarwisseling worden die allemaal geëerd.
Ze krijgen een rode loper, laten zich zien en bewonderen
en wij staan te gapen naar al dat glitter:
De sportvrouw van het jaar.
De sportman van het jaar.
De sportclub van het jaar enz.
De wijzen volgen ook een ster;
eerst komen ze bij koning Herodes terecht.
Daar denken ze de nieuwe koning te vinden.
Maar daarheen leidt de ster hen niet.
Integendeel, Herodes kan niet verdragen,
dat iemand naast hem komt te staan.
Hun verlangen gaat uit naar een ander soort koning,
ook al weten ze niet, wat ze zullen aantreffen.
Maar ze blijven wel zoeken.
In veel mensen van onze tijd is er ook zo’n verlangen:
een verlangen naar innerlijke vrede, rust, harmonie.
Het is de grote zingevingsvraag:
‘waar doe ik het eigenlijk allemaal voor?
Het bewonderen en nalopen van al die
gewone sterren bevredigt op den duur niet.
Het zijn vaak vallende sterren,
die even schitteren,
maar waar je na een paar weken of maanden niets meer van hoort.
Ze zoeken naar een zin in hun leven;
Naar iets of Iemand, die hun hart raakt,
waar je warm van wordt.
Dat kan ook ons overkomen,
zoals we hier bijeen zijn.
Velen van ons leven in de herfst van ‘t leven.
Nou komt het er op aan, welke richting we kiezen,
welke ster we volgen.
Of die van Herodes met zijn afgunst en boosheid
óf die ons wijst naar Bethlehem waar de kribbe staat.
Die drie wijzen kiezen voor Bethlehem
en leggen hun kostbaar bezit neer aan de voeten van een Kind.
Een Kind dat laat zien,
dat God liefde is en niets meer.
Dat doet ons vermoeden,
dat er straks een grote liefde op ons wacht.
Ja, een grote Liefde wacht ons,
en we mogen ons nu al koesteren in die Liefde.
We blijven volgers van de ster, de ware ster, het échte ware geluk.
Ik vind die laatste zin van het evangelie zo veelzeggend:
“En in een droom van Godswege gewaarschuwd
niet meer naar Herodes terug te keren,
vertrokken zij langs een andere weg naar hun land.”
Dat wil zeggen: de ster die Herodes voorstelde,
en al die andere zogenaamde sterren, gaan ze voorbij.
Want ze hebben nu de zin van hun bestaan gevonden
en daarvoor hebben ze geknield
en Hem goud, wierook en mirre aangeboden,
d.w.z. hun hele leven.
Gaat u mee dé ster achterna?
Geven we het goud van een zuiver en oprecht hart;
geven we de wierook, onze bereidheid ons in te zetten
en de mirre, teken van onze overgave aan Gods wil.
Wij met zijn allen zijn die wijzen.
Pater C Maas, svd